بررسی عوامل مؤثر بر روند رشد قد و وزن کودکان زیر دو سال شهر خرم آباد: کاربرد مدل بندی حاشیه ای

مقدمه و اهداف: اختلال رشد قد و وزن یکی از مهم ترین اختلال های سلامت کودکان زیر دو سال در کشورهای در حال توسعه است. عدم رسیدگی به این اختلال می تواند باعث عوارضی چون افزایش مرگ، معلولیت ذهنی، عاطفی یا جسمی کودکان شود. هدف این مطالعه، بررسی روند رشد کودکان و عوامل مؤثر بر آن است. روش کار: این مطالعه ی همگروهی گذشته نگر روی 2030 کودک زیر دو سال شهر خرم آباد انجام شد که به روش نمونه گیری طبقه ای و خوشه ای انتخاب شدند. بر اساس پرونده خانوار، روند رشد وزن به صورت یک متغیر چهار سطحی (افت، توقف، کندی و مطلوب) و روند رشد قد به صورت یک متغیر سه سطحی (توقف، کندی و مطلوب) ثبت شدند و در نهایت با استفاده از یک مدل طولی حاشیه ای و نرم افزار sas نسخه 2/9 مدل بندی شدند. یافته ها: رخداد حداقل یک مرتبه افت در منحنی رشد وزن و یک مرتبه توقف در منحنی رشد قد به ترتیب 2/14 و 4/10 درصد بود. بر اساس مدل حاشیه ای، اثر سن کودک و سطح تحصیلات مادر بر روند رشد کودک معنی دار بود. با وجود این، جنسیت، مرتبه ی تولد و تغذیه ی انحصاری با شیر مادر در 6 ماه نخست، ارتباط معنی داری را با روند رشد نشان ندادند. نتیجه‏گیری: با توجه به نتایج و شیوع نسبتاً بالای اختلال رشد در کودکان زیر دو سال، به نظر می رسد افزایش آگاهی مادران کم سواد در مورد روش های تغذیه ی کودکان زیر دو سال مهم ترین رویکرد مقابله با اختلال رشد کودک باشد. هم چنین بیش ترین تمرکز کادر بهداشتی باید روی پایش رشد کودکان بالای 12 ماه معطوف گردد.